
Den Haag / Schijndel - De Stichting Duurzame Samenleving, gevestigd in Den Haag, stelt zich ten doel de ontwikkeling naar een duurzame samenleving te helpen bevorderen. Daartoe is een nieuwe duurzaamheidsindex [GDI] ontwikkeld, de Sustainable Society Index (SSI) – voor 151 landen met 99% van de wereldbevolking – waarvan de eerste editie in 2006 is verschenen. Elke twee jaar komt er een update van de SSI. De meest recente verscheen eind 2012. Het werk van de stichting heeft tot nu toe vooral – zij het niet uitsluitend – betrekking gehad op het buitenland. Daartoe is de naam veranderd in Sustainable Society Foundation – SSF, en is de oorspronkelijk tweetalige website uitsluitend Engelstalig geworden. Vanuit het besef dat ontwikkeling naar duurzaamheid iets is dat vooral van ‘onderop’ moet komen – van burgers en bedrijven, meer dan van landelijke overheden – is er nu ook een duurzaamheidsindex op gemeentelijk niveau, te beginnen in Nederland. En is er dus ook weer een Nederlandstalige website www.gdindex.nl. Hieronder vindt u het uitgewerkte GDI-spinnenweb van Schijndel.
Een duurzame gemeente is een gemeente
• waarin elke inwoner kan voorzien in zijn of haar behoeften,
• die zorgdraagt dat ook toekomstige generaties in hun behoeften kunnen voorzien en
• waarbij elke inwoner de mogelijkheid heeft om zich in vrijheid te ontwikkelen, binnen een stabiele samenleving, in harmonie met zijn of haar omgeving.
408 Nederlandse gemeenten
Het is daarbij voor elke gemeente van belang om te weten waar hij nu staat, waar hij nog achterblijft, waar verbetering het meest effectief is. Sinds 2006 bestaat al een index die het niveau van duurzaam handelen in 151 landen aangeeft. Nu is er ook deze index van het 'duurzaamheidsniveau' van de 408 gemeenten in Nederland. Een belangrijk hulpmiddel, denk ik, voor alle gemeentebesturen die inzien dat de veranderingen inmiddels onafwendbaar zijn en dat het zich richten op duurzaamheid dus hoe dan ook moet gebeuren, of we willen of niet. Het is vanuit die overtuiging dat ik deze publicatie graag aanbeveel en de wens en de verwachting uitspreek dat deze een zinvolle bijdrage levert aan een goede toekomst voor onze nakomelingen op een prachtige planeet. Jan Terlouw
GDI – 16 indicatoren, 7 categorieën, 3 dimensies en 1 overall index
De nieuw ontwikkelde Gemeentelijke Duurzaamheidsindex (GDI) laat aan de hand van 16 indicatoren het actuele niveau van duurzaamheid zien in elke gemeente in Nederland. Het doel hiervan is om gemeenten, hun inwoners en bedrijven een praktisch instrument in handen te geven waarmee eenvoudig en snel kan worden bepaald waar het qua duurzaamheid in de gemeente goed gaat (ook al kan het altijd beter) en waar actie is vereist voor verdere ontwikkeling naar duurzaamheid.
Duurzaamheid wordt hiertoe opgevat in brede zin, zoals beschreven is in de Brundtland-definitie van duurzame ontwikkeling. Het omvat Mens en Maatschappij, Milieu en Natuur, en Economie. Het raamwerk van de GDI bestaat uit 16 indicatoren, 7 categorieen, 3 dimensies en 1 overall index, de GDI zoals onderstaand schema laat zien.
Op basis van data, verzameld uit openbare bronnen, zijn de waarden van de indicatoren berekend. Hieruit zijn vervolgens de waarden voor de drie hogere aggregatieniveaus berekend.
De data en de daarop gebaseerde resultaten voor elk van de 408 gemeenten en het rapport zijn te vinden op de website www.gdindex.nl.
Overzicht 10 gemeenten met hoogste en laagste GDI
Gemeenten – uitleg spinnenweb
De duurzaamheidsscores van de ‘gemiddelde gemeente’ in Nederland zien er als volgt uit: [het middelpunt van het spinnenweb geeft een score 0 weer: geen duurzaamheid. De buitenste cirkel geeft de score 10 weer, volledige duurzaamheid]
Het blijkt dat er nog een wereld is te winnen voordat er sprake is van een duurzame samenleving. De GDI biedt aan de hand van kwantitatieve gegevens een goed handvat om prioriteiten in het duurzaamheidsbeleid aan te geven en daarop gebaseerde uitvoeringsmaatregelen te treffen. Het gemeentebestuur kan de resultaten van beleid en maatregelen hiermee monitoren en waar nodig het beleid tijdig bijsturen.
De GDI scores van de gemeenten varieren van 3,0 tot 7,1. Het landelijk gewogen gemiddelde is 5,0.
Spinnenweb GDI Schijndel [score 5,6]